RODZAJE HARMONIJEK USTNYCH
Wszystkie rodzaje harmonijek ustnych to obszerny temat do omówienia. Przez szereg lat harmonijki ustne ewoluowały z małych do dużych, z diatonicznych do chromatycznych i jeszcze inaczej. Powstawały nowe rodzaje, nowe strojenia oraz nowe metody wydobywania dźwięków; mam tu na myśli opatentowanie registru. Wiele pomysłów nie przyjęło się i niektóre harmonijki ustne nie zyskały popularności na danym obszarze świata. Przedstawiam Ci podział harmonijek ustnych, jaki pozwoli Ci w czytelny sposób skategoryzować obecne na rynku harmonijki. To i dużo więcej znajdziesz również w pełnym wydaniu mojego kursu “HARP START” – multimedialnej nauce dla każdego
Harmonijki ustne dzielimy na trzy główne grupy:
Diatoniczne
10-kanałowe
Tremolo
Oktawy
Chromatyczne
Zwykłe
Tremolo
Basowe
Akordowe
–
–
–
Diatoniczne:
10-kanałowe – najczęściej spotykany typ harmonijki ustnej posiadający 10 kanałów (po dwa stroiki w każdym), o zakresie 3 oktaw. Od nich wywodzą się inne typy harmonijek. Ich strój nazywa się strojem Richtera, który był na początku przeznaczony do grania folku bawarskiego, muzyki ludowej, itp., jednak potem zyskał popularność w bluesie granym w II pozycji (czyli tonika na 2 kanale na wdechu). W Polsce została spopularyzowana przez m.in. Ryszarda “Skibę” Skibińskiego czy Sławomira Wierzcholskiego. Aby uzyskać na nich resztę dźwięków ze skali chromatycznej stosuje się podciągi (bending) oraz podwyższenia (overbending). Można tak uzyskać skalę chromatyczną w 3 oktawach, czyli 36 dźwięków zamiast 19 (2 na wdechu i 3 na wydechu to ten sam dźwięk).
Tremolo(wiedeńskie) – posiadają dwa rzędy kanałów, w którym co drugi działa na wdech, a co drugi na wydech. Od 10-kanałówek różni je to, że za jeden dźwięk odpowiadają dwa stroiki strojone od siebie ułamek tonu, dzięki czemu uzyskujemy “metaliczny”, wibrujący dźwięk (znany jako efekt chorus). Z powodu tego wibrowania dźwięku, zwie się je tremolo. Nie posiadają one skali chromatycznej, jednak tak samo można na nich stosować bending, daje on większe możliwości niż na bluesowych (można go wykonywać na 2 sposoby), ale jest trudniejszy technicznie. Harmonijki ustne tremolo przeznaczone są w zasadzie do grania muzyki ludowej i do własnej swobodnej gry.
Oktawy – harmonijki oktawowe podobne są do tremolo, jednak różnią się tym, że stroiki w kanale strojone są o oktawę (jak wynika z nazwy), dzięki czemu uzyskujemy potężny “organowy”, soczysty dźwięk. Można je rozpoznać po zakrzywionym kształcie.
Najpopularniejsze rodzaje harmonijek ustnych – recenzje:
Darmowy kurs gry na harmonijce
5-dniowy kurs e-mail z poradami i filmami, które nauczą Cię podstaw gry i zainspirują.
Podaj e-mail i odbierz 5-dniowy kurs za darmo. ↓
Chromatyczne:
Wydobywają dźwięk co pół tonu, posiadają przycisk z boku o nazwie register. Przesuwa on skalę dźwięków podstawowych o pół tonu. Mają już szersze zastosowanie, nawet w orkiestrach symfonicznych. Są bardziej rozbudowane w środku. Technika gry jest na pewno prostsza niż na diatonicznych ze względu na register, dzięki któremu nie musimy się uczyć technik z możliwością gry w wielu tonacjach.
Zwykłe – umożliwiają wydobycie całej skali chromatycznej. Mają zwykle strój melodyczny, pozwalający grać gamę diatoniczną w każdej oktawie. W uzyskaniu półtonów pomaga przycisk z boku (register), podnoszący każdy dźwięk o pół tonu przez aktywację drugiego, wyżej nastrojonego zestawu stroików. Są bardziej skomplikowane w budowie (głównie ze względu na delikatny mechanizm registru, który trzeba utrzymywać w czystości i pilnować, żeby się nie rozszczelniał). Posiadają zwykle wentyle, konieczne do lekkiej gry bez syku powietrza (stroiki są zwykle większe niż w diatonikach). Technika gry na nich jest z kolei prostsza, nie wymaga używania bendingu i overbendingu, a jedynie wprawnego operowania sekwencją wdech/wydech/register. Można na nich grać szybko i czysto. Problem może sprawiać granie oktaw i akordów ze względu na większe kanały niż w diatonicznej 10-kanałówce. Jest na nich możliwe wykonywanie podciągów, jest to jednak inna technika niż w bluesowych i służy raczej do celów ozdobnych (przejścia, wibrata etc.).
Oprócz zwykłych “chromatyków” wykorzystujących jeden stroik do dźwięku, istnieją również:
Tremolo – posiadające po dwa stroiki na dźwięk, czyli bagatela 8 stroików na kanał (płytki są 2 razy szersze i jeden stroik jest umieszczony wzdłuż za drugim). Bardzo rzadkie i bardzo drogie, produkowane np. przez Suzuki. Brzmią podobnie jak akordeon.
Basowe – zwane też po prostu harmonijkami basowymi ” ich kanały reagują tylko na wydech, więc posiadają ich tyle, ile mają dźwięków, zwykle dwa rzędy; jeden z pełnymi tonami i drugi z półtonami. Posiadają dwa stroiki na kanał, jeden zwykły i drugi właściwy “basowy”, sporo większy, mający częstotliwość drgania nawet około 40 herców.
Akordowe:
Służą do grania akompaniamentu akordami, posiadają kilka- kilkanaście- kilkadziesiąt szeregów kanałów odpowiedzialnych za dany akord, często dających po dwa stroiki na dźwięk; strojone jak tremolo lub oktawa. Zwykle działają tylko na wydech, chociaż bywają mające dodatkowy akord na wdechu (np. molowy lub septymowy). Ich stopień rozbudowania jest bardzo różny, od 4 akordów durowych do pełnego zestawu chromatycznego z durami, durami septymowymi, mollami, mollami septymowymi, powiększonymi, powiększonymi etc., mające nieraz koło 1 metra długości. Przeczytałeś/aś właśnie artykuł: rodzaje harmonijek ustnych. Mam nadzieje, że dużo Ci wyjaśniałem i już wiesz, na jakiej harmonijce chcesz grać.
Podobał Ci się artykuł?
A Ty na jakiej harmonijce grasz lub chciałbyś zagrać?
Odpowiedź daj poniżej.